មហារីកដោះ (Breast Cancer)
មហារីកដោះ ជាជំងឺមហារីកមួយ ក្នុងចំណោមជំងឺមហារីក តែងជួបប្រទះបំផុតនៅស្ត្រីភេទ។ ក្នុងសឹងតែគ្រប់ ករណី ក៏ដូចជាជំងឺមហារីកដទៃទៀតដែរ មហារីកដោះ ពុំមានការស្តែងចេញច្បាស់លាស់ភ្លាមពីដំបូង។ ហើយដល់ពេលលេចចេញច្បាស់នោះ ជំងឺបានឈានដល់ ដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ ពិបាកព្យាបាល។
ដូច្នេះការស្វ័យត្រួតពិនិត្យ ដើម្បីឆាប់រកឃើញភាពខុស ប្រក្រតីនៅដោះ គឺសំខាន់បំផុត។ ស្វ័យត្រួតពិនិត្យដោះ ទាំងសងខាងរាល់ថ្ងៃ ជាវិធីល្អបំផុត ជួយស្ត្រីឆាប់រក ឃើញដុំគីសប្លែកធម្មតា តំបន់ស្បែកមានពណ៌ចម្លែក។ សញ្ញាទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែអាច ព្រមានពីគ្រោះថ្នាក់មហារីកដោះ ហើយអ្នកត្រូវទៅពិនិត្យកាន់ តែឆាប់កាន់តែល្អ។
តើនរណាខ្លះអាចរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារជំងឺនេះ?
- គ្រោះថ្នាក់អាចកើតមានឡើងចំពោះស្ត្រីគ្រប់រូប សូម្បីតែស្ត្រីអាស៊ីហើយជាពិសេសគឺស្ត្រីដែលមានអាយុច្រើនជាង ៥០ឆ្នាំ។
- ស្ត្រីដែលមានប្រវត្តិគ្រួសារធ្លាប់កើតជំងឺមហារីកដោះដូចជា ម្តាយ ឬបងប្គូនស្រី។
- ស្ត្រីដែលមានប្រវត្តិផ្ទាល់ខ្លួនធ្លាប់កើតជំងឺ មហារីកដោះ ប្រភេទដែលមិនមានគ្រោះថ្នាក់។
- ស្ត្រីដែលមានផ្ទៃពោះលើកទីមួយនៅពេលដែលមានអាយុច្រើន (៣០ឆ្នាំ) មិនដែលមានផ្ទៃពោះសោះ។
- ស្ត្រីដែលឆាប់ចាប់ផ្តើមមានរដូវ ម្ថានការយឺតយ៉ាវក្នុងការអស់រដូវ
- ស្ត្រីដែលចូលចិត្តទទួលទានសាច់ដែលមានជាតិខ្លាញ់ច្រើន ស្ត្រីដែលលើសទម្ងន់ (ធាត់)
រោគសញ្ញានិងអាការរោគ ?
ជំងឺមហារីកដោះអាចមិនមានរោគសញ្ញាទេនៅពេលដែលជំងឺទើបតែចាប់ផ្តើមកើតហេតុដូច្នេះការឱ្យពេទ្យពិនិត្យដោះឱ្យបានទៀងទាត់ជាការសំខាន់ណាស់ ទោះបីអ្នកមិនមានរោគសញ្ញាអ្វីក៍ដោយ (ព្រោះថា អ្នកអាចមានកើតជំងឺនោះ)៖
ដុំសាច់ ឬសាច់នៅក្នុងដោះ ឬនៅម្តុំក្លៀំក
– ដោះមានការផ្លាស់ប្តូរទំហំ ទ្រង់ទ្រាយ និងពណ៌សម្បុរ
- ចុងដោះចេញទឹក
- នៅពេលដែលស្ទាបស្បែកដែលស្រោបដោះ ឃើញថាមានការផ្លាស់ប្តូរ ស្បែកអាចខួចចូល ឬខួចចេញ ឫបែកស្រកា)។
ការណែនាំសំរាប់ការពិនិត្យដោះ ?
ស្ត្រីគ្រប់រូបត្រូវតែធ្វើតាមគោលការណ៏ណែនាំទាំងនេះជាចាំបាច់ដើម្បីពនិត្យរកជំងឺមហារីកឱ្យឃីញទាន់ពេល ព្រោះថាជំងឺមហារីកដោះមិនបង្ហាញនូវរោគសញ្ញាទេពេលដែលទើបតែចាប់ផ្តើម។
ការណែនាំ មានដូចតទៅៈ
- ស្ត្រីដែលមានអាយុច្រើនជាង៤០ឆ្នាំ ត្រូវតែឱ្យគ្រូពេទ្យថតដោះ និងពិនិត្យដោះបែបស៊ីប៉ីអី (CBE) ឱ្យបានរៀងរាល់ឆ្នាំ។
- ស្ត្រីដែលមានអាយុពី២០ឆ្នាំ ទៅ៣៩ឆ្នាំ ត្រូវឱ្យគ្រូពេទ្យពិនិត្យដោះបីឆ្នាំម្តង។
- ស្ត្រីគ្រប់រូបដែលមានអាយុច្រើនជាង២០ឆ្នាំ ត្រូវពិនិត្យដោះដោយខ្លួនឯងរៀងរាល់ខែ។