តើជំងឺបូសថ្លើមបណ្តាលមកពីអ្វី?
បូសថ្លើម ជាការរលាកថ្លើម ដែលបណ្ដាលមកពីមេរោគឡើងតាមទឹកប្រម៉ាត់។ បូសថ្លើមច្រើនកើតលើមនុស្រដែលមានអាយុ ៥០-៦០ឆ្នាំ ហើយគេសង្កេតឃើញថាមនុស្សប្រុសអាចកើតមានច្រើនជាងមនុស្រី។
១) ការចម្លងរោគតាម៖
- ផ្លូវទឹកប្រម៉ាត់(៣០%-៧០%)
- សរសៃវ៉ែន Porte(១០%-២០%)
- សរសៃឈាមក្រហម(១០%-១៥%)
- ការរលាកនៅជិតខាងថ្លើម(១%-៥%)
- ការប៉ះទង្គិចលើថ្លើម(១%-៣%)
- Abcès cryptogénétique(១០%-៤០%)
២) មេរោគបង្ករហេតុ៖
មូលហេតុនៃជំងឺបូសថ្លើមនេះ គឺមកពីការបរិភោគអាហារមិនស្អាត គ្មានអនាម័យ ដែលមានផ្ទុកដោយពពួកអាមីបមេរោគ។
- អាអេរ៉ូប៊ីក្រាម អវិជ្ជមាន (Aérobie à gram négatif): ៤0%-៦0%
- អាអេរ៉ូប៊ីក្រាម វិជ្ជមាន (Aérobie à gram positif): ១0%-២0%
- អាណាអេរ៉ូប៊ីក្រាម (Anaérobie): ៣៥%-៤៥%
- ប៉ូលីមីក្រូបប៊ីស (Polymicrobisme): ២០%-៦០%
- ពពួកមេរោគពិសេស (១%)
៣) រោគវិនិច្ឆ័យ៖
- គ្លីនិក៖
• គ្រុនក្តៅរហូតដល់ញាក់
• ឈឺចុកចាប់នៅក្រោមឆ្អឹងជំនីខាងស្ដាំ
• សភាពទូទៅអ្នកជំងឺស្រុតចុះយ៉ាងខ្លាំង
• ថ្លើមរីកធំ ធ្លាក់ចុះក្រោមឆ្អឹងជំនីចាងស្ដាំ
• លឿងគ្រាប់ភ្នែក ស្បែក ២០%-៥០%
• ទឹកស្រោមសួតខាងស្តាំ ហត់ ក្អក
- ពិនិត្យឈាម៖
• គ្រាប់ឈាមសកើនឡើង
• CRP កើនឡើង
•Phosphatase alcalin កើនឡើង
• Taux prothrombine អូសបន្លាយ
- រូបភាពវេជ្ជសាស្ត្រ៖
• RX សួត: មានទឹកក្រោមសួតខាងស្តាំ និង សន្ទះទ្រូងផ្នែកស្ដាំឡើងខ្ពស់
•Echographie : គេដឹងពីចំនួន ទំហំ ទីតាំងនៃបូសថ្លើម
៤) ការព្យាបាល ៖
- ការប្រើឱសថ សម្រាប់បូសថ្លើមទំហំតូចៗ ឬដំណាក់ដំបូង
- ការចោះបង្ហូរខ្ទុះ (Ponction et Drainage Percutané sous guidage echographique) តាមបែបអន្តរាគនមន៍វិទ្យុសាស្ត្រ ដោយសហការជាមួយផ្នែករូបភាពវេជ្ជសាស្រ្ត គឺជាវិធីសាស្ត្រដ៏ពេញនិយមដែលបាននិងកំពុងអនុវត្តនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត។
- ការវះកាត់បង្ហូរបូសថ្លើម (Laparotomie)។
៥) វិធីការពារ៖
- ការរស់នៅប្រកបដោយអនាម័យ
- ការបរិភោគ ទឹក អាហារដែលស្អាត និងចម្អិនបានល្អ។
«សូមមេត្តាមកពិគ្រោះយោបល់ជាមួយក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យច្បាស់លាស់ និងទទួលការព្យាបាលវះកាត់បានទាន់ពេលវេលា។»
ប្រភព៖មន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត
